هزینه یابی معکوس

http://mahmoodfatehi.blogfa.com

در روش معمول بهای تمام شده به این صورت عمل می گردد كه هزینه یابی به موازات پیشرفت كار در جریان ساخت صورت می پذیرد تا به بهای تمام شده كالای فروش رفته دست یابیم . حال آنكه در بهایابی معكوس بهای تمان شده تمامی اقلام تولید به صورت مستقیم به حساب بهای تمام شده كالای فروش رفته منظور می گردد و در پایان سال در صورت وجود موجودی كالای ساخته شده و نیمه ساخت و مواد اولیه بهاء آنها از بهای تمام شده كالای فروش رفته برگشت می شو د .هزینه یابی معكوس در صورتی استفاده می گردد كه شركت از سیستم های تولید درست به موقع ( Just in time ) استفاده نماید .

در یک شرکت تولیدی مواد اولیه برای تبدیل شدن به محصول 4 مرحله را می گذراند:

1- خرید مواد خام (اولیه)

2- ارسال به فرآیند ساخت و تغییر تدریجی در آن

3- تکمیل محصولات نهایی

4- فروش محصولات تکمیل شده به مشتریان

این مراحل چهارگانه به گونه معمول بر اساس نظام هزینه یابی مرحله ای در اسناد و مدارک حسابداری ردیابی و ثبت می شود به گونه ای که اطلاعات سیستم حسابداری همواره با شکل عینی تولید منطبق است.

سیستم هزینه یابی مرحله ای مناسب سیستم های سنتی تولید بوده و بیشتر برای گزارشگری برون سازمانی بکار می رود.

به دنبال معرفی سیستم تولید منحصر به فردی مانند ” تولید بهنگام“ تغییراتی در سیستم هزینه یابی مرحله ای ایجاد شد که نتیجه آن سیستم هزینه یابی معکوس است.

سیستم تولید بهنگام فلسفه ای از تولید است که بر ساده سازی تولید و حذف اتلاف یا ضایعات در هر مرحله ای از فعالیتهای واحد تجاری تاکید دارد.

سیستم تولید بهنگام در ژاپن ابداع شده و بر مفاهیم کار تیمی و بهبود مستمر تمرکز دارد.

یکی از اهداف مهم سیستم تولید بهنگام، نگهداری نکردن موجودی است.

تنها سیستم هزینه یابی سازگار با تولید بهنگام، تکنیک هزینه یابی معکوس است.

تکنیک هزینه یابی معکوس، بر مبنای این فلسفه است که وجود موجودی(از هر نوعی)، یک فعالیت دارای ارزش افزوده نیست.

تکنیک هزینه یابی معکوس

ü     هزینه یابی را تا زمان ساخته شدن محصولات به تاخیر می اندازد و سپس هزینه ها را با یک رویکرد رو به عقب به محصولات تخصیص می دهد.

ü      تمرکز آن ابتدا بر خروجی های سازمان بوده و در یک حرکت معکوس، هزینه ها را بین کالاهای فروخته شده و موجودی ها تسهیم می کند.

ü       از طریق شناسایی گلوگاه ها و حذف برخی ثبت ها و حساب ها، به ویژه حساب ” کالای در جریان ساخت“ ، هزینه یابی را بسیار ساده کرده است.

ü      زمانی میتوان از این تکنیک استفاده کرد که چرخه زمانی تولید کوتاه بوده و سطح موجودی های سازمان کم باشد.

ü      کلیه موسسات تولیدی که موجودی های ناچیزی دارند یا سطوح موجودی های آنها در دوره های متوالی تغییر نمی یابد، بسته به مورد می توانند از تفسیر خاصی از این تکنیک استفاده کنند.

ü      وضعیت مطلوب برای بکارگیری هزینه یابی معکوس، هنگامی است که از سیستم هزینه یابی سفارش کار همراه با تکنیک هزینه یابی استاندارد استفاده می شود.

ü       ساده سازی سیستم حسابداری از طریق انتخاب گلوگاه ها انجام می شود. ارقام حسابداری مربوط به هر گلوگاه انتخاب شده باید ثبت شود.

ü      چنانچه گلوگاهی حذف شود، هیچ ثبتی در دفاتر حسابداری برای آن انجام نمی شود.

ü      هزینه یابی معکوس می تواند به سه حالت تفکیک شود:

1- حذف مرحله دوم(کالای در جریان ساخت)

2- حذف مراحل دوم و سوم(کالای در جریان ساخت و ساخته شده)

3- حذف مراحل اول و دوم(مواد خام و کالای در جریان ساخت)

معایب هزینه یابی معکوس

• Ø      عدم تطابق با اصول پذیرفته شده حسابداری
• Ø      نداشتن زنجیره عطف حسابرسی
• Ø      عدم نمایش منابع مصرف شده در هریک از مراحل و فرآیندهای تولیدی
• Ø      این نوع هزینه یابی مناسب سیستمهای تولیدی بهنگام یا سازمانهایی با حداقل موجودیهای در جریان ساخت است؛ بنابراین کمتر قابل اجرا است.

 http://mahmoodfatehi.blogfa.com

برچسب‌ها: هزینه یابی معکوس , سیستم JIT کارآفرینی مدیریت حسابداری و حسابرسی...