روش ها، تکنیک ها و ابزارهای حل مسئله (3) - روش معکوس اندیشیدن

http://mahmoodfatehi.blogfa.com

روش استفاده از تکنیک معکوس، بررسی یک مشکل خاص از زاویه دید مخالف حالت معمول است. برای مثال، اگر شما بخواهید مدیر بهتری باشید احتمالاً این پرسش برایتان مطرح می‌شود ”راه‌های بهبود عملکرد من به‌عنوان یک مدیر چیست؟” با استفاده از تکنیک معکوس ذهن شما به دنبال یافتن پرسش جایگزین می‌رود. پرسشی که از زاویه دید مخالف مطرح می‌شود “برای اینکه یک مدیر افتضاح باشم چه‌کارهایی باید انجام دهم؟”.

این‌گونه پرسش‌ها منجر به نمایان شدن جنبه‌های تعجب‌آوری از فهم و بصیرت برای حل مسئله شما می‌شود. با بررسی متضاد یا مخالف موضوع موردنظرتان، می‌توانید عوامل مهمی را شناسایی کنید که به‌راحتی قابل‌کشف نیستند. برای مثال کایاک­سواری در آب‌های خروشان را در نظر بگیرید:

اگر بخواهید در یک رود بزرگ، خروشان و پر از صخره‌های بزرگ کایاک­سواری کنید، چه کارهایی را باید بلد باشید؟

اگر بخواهیم از تکنیک معکوس استفاده کنیم پرسش ما به پرسش زیر بدل خواهد شد: “اگر درحالی‌که بلد نیستم، با یک کایاک وارد یک رود خروشان شوم، اوضاع چگونه پیش خواهد رفت؟”

×   احتمالاً کایاک واژگون خواهد شد و نخواهم توانست آن را به حالت درست برگردانم.

×   احتمالاً کایاک غرق خواهد شد و آن را از دست خواهم داد.

×   احتمالاً سر و بدنم به صخره بر خواهد خورد و آسیب می‌بینم.

×   احتمالاً جریان آب پارو را از دسترسم خارج می‌کند و قدرت مانور را از دست می‌دهم.

×   احتمالاً از کایاک بیرون خواهم افتاد و در یک جریان گردابی گیر خواهم کرد و نخواهم توانست از آن خلاص شوم.

این‌گونه احتمالات مأیوس‌کننده ازآن‌جهت مهم خواهند بود که تعدادی از مهارت‌هایی را که برای هدایت یک کایاک در رودخانه خروشان نیاز دارید، به شما گوشزد می‌کند. مهارت‌هایی که اتفاقاً بسیار هم مهم هستند. اینکه یاد بگیرید:

• در صورت واژگونی کایاک چگونه آن را به جهت درست بچرخانید، بدون اینکه از کایاک خارج شوید.
• چگونه از غرق شدن کایاک وقتی خروج از آن ضروری است جلوگیری کنید.
• چگونه در میان جریان خروشان آب، پارو را نگه‌دارید.
• چگونه هنگامی‌که در نزدیکی صخره‌های بزرگ حرکت می‌کنید اقدامات ایمنی را انجام دهید.

استفاده از تکنیک معکوس خطاهای روزانه را که اغلب متوجه انجام دادنشان نیستید، برایتان آشکار می‌کند. همچنین این تکنیک مشکلات احتمالی را که امکان رخ دادن دارند را تا حدود زیادی مشخص می‌کنند. معکوس کردن یک مسئله چشم‌انداز متفاوتی به شما ارائه می‌دهد که به‌وسیله آن می‌توانید موانع مخفی که از پیشرفت شما جلوگیری می‌کند را شناسایی کنید.